انجام پروژه مثال روش COCOSO

روش کوکوسو

واژه MCDM به معنای تصمیم گیری چند معیاره، واژه ای شناخته شده می باشد که بر اساس ماهیت گزینه های در نظر گرفته شده به دو طبقه پیوسته و گسسته تقسیم می شوند.

روش پیوسته به تصمیم گیری چند هدفه (MODM) معروف است که جهت شناسایی موارد بهینه در یک مساله تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرند.

طبقه گسسته به MADM یا تصمیم گیری چند شاخصه معروف است که به عنوان تکنیک های پشتیبان تصمیم

گیری تعریف شده و دارای تعداد محدودی گزینه، هدف و معیارهایی هستند که در جهت انتخاب گزینه ها بکار

گرفته می شوند. روشهای گسسته را می توان بیشتر به روشهای وزن دهی و روشهای رتبه بندی تقسیم کرد.

فهرست مطالب [پنهان]

        0.1 روش کوکوسو
            0.1.1 همانطور که در بالا اشاره شد روشهای MADM به دو دسته وزن دهی و رتبه بندی تقسیم می شوند
        0.2 روش COCOSO
    1 مراحل روش COCOSO
            1.0.1 گام اول: تشکیل ماتریس تصمیم
            1.0.2 گام دوم: نرمال سازی ماتریس تصمیم
            1.0.3 گام سوم: محاسبه مقادیر جمع وزنی و ضرب وزنی
            1.0.4 گام چهارم: تعیین نمره ارزیابی گزینه ها بر اساس 3 استراتژی
            1.0.5 گام پنجم: تعیین امتیاز نهایی و رتبه بندی گزینه ها
        1.1 مثال روش کوکوسو (COCOSO)
            1.1.1 گام اول: ماتریس تصمیم گیری
            1.1.2 گام دوم: ماتریس تصمیم نرمال
            1.1.3 گام سوم: اندازه گیری توالی مقایسه
            1.1.4 گام چهارم: استفاده از اوزان برای محاسبه Si
            1.1.5 گام پنجم: استفاده از اوزان برای محاسبه Pi

روش کوکوسو
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
حل یک مساله تصمیم گیری معمولا به سه طریق زیر تفسیر می شود:

    یافتن بهترین یا مطلوب ترین گزینه تصمیم گیرنده از مجموعه گزینه های موجود
    انتخاب یک مجموعه کوچک از گزینه های مناسب، یا گروه بندی گزینه های جایگزین به مجموعه های مختلف ترجیحی.
    یافتن همه گزینه های کارآمد یا غیر مسلط.

همانطور که در بالا اشاره شد روشهای MADM به دو دسته وزن دهی و رتبه بندی تقسیم می شوند

در حالت اول روش­های زیادی برای تعیین وزن و اهمیت معرفی شده­اند از جمله روش آنتروپی، روش SWARA، روش CRITIC و …

البته در بیشتر روش های این دسته رتبه­ بندی گزینه نیز می­ توان انجام داد اما در بسیاری از موارد بهتر است که

از تکنیک­ های دیگر به صورت ترکیبی استفاده شود.
روش COCOSO

در حالت دوم روش­هایی هستند که هدف آن تنها رتبه­ بندی گزینه­ های پژوهش است مانند روش تاپسیس، ویکور، الکتره و …

این روش­ ها با تشکیل ماتریس تصمیم شروع می­ شوند و اصولا وزن معیارها را نیز به عنوان ورودی دریافت

می ­کنند. تکنیکی که در مطلب حاضر به آن خواهیم پرداخت نیز در زمره این حالت قرار می ­گیرد.

روش CoCoSo یا combined compromise solution از تکنیک ­های جدید تصمیم ­گیری چند معیاره می­

باشد که در سال 2018 توسط یزدانی و همکاران ارائه شد در این روش یک راه حل ترکیبی سازشی برای رتبه­
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
بندی گزینه­ ها ارائه می ­شود.
مراحل روش COCOSO

این روش یک مدل یکپارچه از روش جمع وزنی ساده (SAW) و مدل ضرب وزنی (WPM) می باشد که مراحل

آن در ادامه آورده شده است همچنین در مقاله بیس این روش از دو عبارت WSM و WPM برای ترکیب این

روش استفاده شده است. که WSM به معنی مدل جمع وزنی و WPM به معنی مدل ضرب وزنی است.
گام اول: تشکیل ماتریس تصمیم

در واقع اولین گام در تمامی روشهای تصمیم گیری چند معیاره تشکیل ماتریس تصمیم می باشد که در رابطه زیر آورده شده است.

در این رابطه Xmn در واقع ازریابی گزینه m بر اساس معیار n می باشد که این ارزیابی هم می تواند بر اساس عبارات کلامی و هم بر اساس داده های واقعی (کمی) باشد. عبارت های کلامی می تواند بر اساس طیف 5 تایی یا 9 تایی باشد.
01 Cocoso01 Cocoso
گام دوم: نرمال سازی ماتریس تصمیم

نرمال سازی تقریبا در تمام روشهای تصمیم گیری چند معیاره صورت می گیرد. در این گام بر اساس روابط زیر ماتریس تصمیم نرمال می شود از رابطه اول برای معیارهای مثبت و از رابطه دوم برای معیارهای منفی استفاده می شود. در روابط زیر max Xij و min Xij در واقع بیشترین و کمترین مقدار هر ستون معیار هستند. بر اساس این نرمال سازی کلیه درایه ها بین عدد 0 و 1 قرار می گیرند.
02 Cocoso02 Cocoso
گام سوم: محاسبه مقادیر جمع وزنی و ضرب وزنی

در این گام بر اساس روابط زیر مقادیر جمع وزنی (S) و ضرب وزنی (P) برای هر گزینه محاسبه می شود در دو رابطه زیر Wj وزن معیارها می باشد که به عنوان ورودی وارد روش cocoso شده است

این وزن می تواند مستقیم از نظر فرد تصمیم گیرنده و یا روشهایی نظیر آنتروپی شانون، AHP ، روش BWM و… محاسبه شود. مقادیر Si در واقع از روش SAW و مقادیر Pi از روش واسپاس گرفته شده است.
03 Cocoso03 Cocoso
گام چهارم: تعیین نمره ارزیابی گزینه ها بر اساس 3 استراتژی

در این بخش امتیاز گزینه ها بر اساس 3 استراتژی از 3 رابطه زیر حاصل می شود. رابطه اول میانگین حسابی امتیازات WSM و WPM را بیان می کند، در حالی که رابطه دوم در مقایسه با بهترین ها ، نمرات نسبی WSM و WPM را بیان می کند.

رابطه سوم مصالحه ای بین مدل های WSM و WPM است. در این رابطه λ توسط تصمیم ­گیرنده تعیین می­شود اما در حالت 0.5 انعطاف پذیری زیادی دارد.
04 Cocoso04 Cocoso
گام پنجم: تعیین امتیاز نهایی و رتبه بندی گزینه ها
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
در این بخش بر اساس رابطه زیر امتیاز نهایی محاسبه می شود در واقع این رابطه بیانگر جمع میانگین هندسی و میانگین حسابی 3 استراتژی مرحله قبل می باشد. امتیاز (k) هر گزینه ای بزرگتر باشد نشان از برتری آن گزینه دارد.
05 Cocoso05 Cocoso
مثال روش کوکوسو (COCOSO)

این مثال از مقاله A Combined Compromise Solution (CoCoSo) method for multi-criteria decision-making problems استخراج شده است.

مساله تصمیم گیری شامل پنج معیار و هفت گزینه است. الزامات در نظر گرفته شده به عنوان C2 که قیمت پیشنهادی ارائه دهندگان لجستیک است و یک عامل غیرانتفاعی یا هزینه محور است و چهار عنصر اختصاص داده شده به عنوان شاخص سود (از جمله C1 – ظرفیت موجودی ، C3 – دسته یا حجم تحویل ، C4 – درجه انعطاف پذیری ، و C5 – استفاده از فناوری).
گام اول: ماتریس تصمیم گیری
1 روش کوکوسو
1 روش کوکوسو
گام دوم: ماتریس تصمیم نرمال
2 روش کوکوسو
2 روش کوکوسو
گام سوم: اندازه گیری توالی مقایسه
3 روش کوکوسو
3 روش کوکوسو
گام چهارم: استفاده از اوزان برای محاسبه Si
4 روش کوکوسو
4 روش کوکوسو
گام پنجم: استفاده از اوزان برای محاسبه Pi
5 روش کوکوسو
5 روش کوکوسو

گام نهایی: محاسبه K و رتبه بندی گزینه ها
6 روش کوکوسو
6 روش کوکوسو

با این رتبه بندی گزینه سوم بهترین و گزینه ششم بدترین گزینه خواهد بود.
ش کوکوسو CoCoSo مخفف  Combined Compromise Solution به معنای روش راه حل مصالحه ترکیبی یک تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه برای انتخاب بهترین گزینه است.روش CoCoSo از تکنیک­های جدید تصمیم ­گیری چند معیاره می­ باشد که در سال توسط یزدانی و همکاران (۲۰۱۸)، ارائه شد در این روش یک راه حل ترکیبی سازشی برای رتبه­ بندی گزینه­ ها ارائه می­شود. روش کوکوسو در نرم افزار EXCEL قابل انجام است. بطور کلی تکنیک کوکوسو مانند بسیاری از تکنیک های تصمیم‌گیری چندمعیاره در جستجوی راه حلی برای انتخاب بهترین گزینه است.
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
روشهای MADM به دو دسته وزن دهی و رتبه بندی تقسیم می شوند در حالت اول روش­های زیادی برای تعیین وزن و اهمیت وجود دارند از جمله روش آنتروپی، روش SWARA، روش CRITIC و … البته در بیشتر روشهای این دسته رتبه­ بندی گزینه نیز می­توان انجام داد اما در بسیاری از موارد بهتر است که از تکنیک­ های دیگر به صورت ترکیبی استفاده شود. در حالت دوم روش­هایی هستند که هدف آن تنها رتبه­ بندی گزینه­ های پژوهش است مانند روشCOPRAS،  TOPSIS, VIKOR، MOORA و SAW  و … این روش­ها با تشکیل ماتریس تصمیم شروع می­ شوند و اصولا وزن معیارها را نیز به عنوان ورودی دریافت می­کنند. روش کوکوسو CoCoSo مانند تکنیک تاپسیس و دیگر تکنیک های رتبه بندی قرار می گیرد.
مراحل روش کوکوسو CoCoSo

۱- ایجاد ماتریس تصمیم

۲- نرمال سازی ماتریس تصمیم

۳- محاسبه مقادیر WSM و WPM

۴- تعیین امتیاز گزینه ها بر اساس استراتژی ها

۵- تعیین امتیاز نهایی
آموزش روش کوکوسو CoCoSo

گام اول تشکیل ماتریس تصمیم است. ماتریس تصمیم این روش شامل جدول است که ستون های آن را معیارها یا زیرمعیارها و سطرهای آن را گزینه ها تشکیل می دهند و هر سلول این ماتریس ارزیابی هر گزینه نسبت به هر معیار است.
ماتریس تصمیم روش کوکوسو
ماتریس تصمیم روش کوکوسو
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
گام دوم نرمال سازی ماتریس تصمیم است. نرمال سازی در تمام روشهای تصمیم گیری چند معیاره انجام می شود. در این گام بر اساس روابط زیر ماتریس تصمیم نرمال می شود از رابطه اول برای معیارهای مثبت و از رابطه دوم برای معیارهای منفی استفاده می شود. در روابط زیر max Xij و min Xij در واقع بیشترین و کمترین مقدار هر ستون معیار هستند. بر اساس این نرمال سازی کلیه درایه ها بین عدد ۰ و ۱ قرار می گیرند.

 
نرمال سازی معیارهای مثبت روش کوکوسو
نرمال سازی معیارهای مثبت روش کوکوسو
نرمال سازی معیارهای منفی روش کوکوسو
نرمال سازی معیارهای منفی روش کوکوسو

گام سوم محاسبه مقادیر جمع وزنی و ضرب وزنی است. این گام از دو مدل WSM (مدل مجموع وزنی) و WPM (مدل ضرب وزنی) می باشد. در این گام بر اساس روابط زیر مقادیر جمع وزنی (S) و ضرب وزنی (P) برای هر گزینه محاسبه می شود در دو رابطه زیر Wj وزن معیارها می باشد که به عنوان ورودی وارد روش cocoso شده است این وزن می تواند مستقیم از نظر فرد تصمیم گیرنده و یا روشهایی نظیر آنتروپی شانون، AHP ، روش BWM، روش BCM محاسبه شود.
موزون سازی ماتریس تصمیم روش کوکوسو
موزون سازی ماتریس تصمیم روش کوکوسو

گام چهارم تعیین اوزان گزینه ها است. ادر این بخش امتیاز گزینه ها بر اساس ۳ معادله از ۳ رابطه زیر حاصل می شود.
وزن دهی در روش کوکوسو
وزن دهی در روش کوکوسو
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
[e-mail]
صادقی 0936-729-2276
azsoft.ir
گام پنجم تعیین امتیاز نهایی و رتبه بندی گزینه ها است. در این بخش بر اساس رابطه زیر امتیاز نهایی محاسبه می شود در واقع این